มหาสงครามโลกครั้งที่ 2
ชนวนของสงครามโลกครั้งที่ 2 มีอยู่หลายสาเหตุ ดังนี้
 |
| สนธิสัญญาแวร์ซายส์ |
1.
ความไม่เป็นธรรมของสนธิสัญญาแวร์ซายส์
2.
ความขัดแย้งทางด้านอุดมการณ์ทางการเมืองระหว่างระบอบประชาธิปไตยกับระบอบเผด็จการ
รวมไปถึงปัญหาทางเศรษฐกิจที่เกิดขึ้นภายหลังที่สงครามโลกครั้งที่ 1 ยุติลง
3. การเกิดขึ้นของลัทธิชาตินิยมในเยอรมัน
อิตาลี และญี่ปุ่น
4. ชาติต่างๆ
หันไปสะสมอาวุธและเตรียมพร้อมทางการทหารมากขึ้น
จึงเกิดบรรยากาศอันตรึงเครียดระหว่างชาติ
5. การที่อังกฤษไม่ลงโทษเยอรมันอย่างเด็ดขาด
เมื่อเยอรมันละเมิดสนธิสัญญาแวร์ซายส์ เช่น
การที่เยอรมันสะสมอาวุธไว้ในกองทัพมากยิ่งขึ้น
6. ความอ่อนแอขององค์การสันนิบาตชาติซึ่งปราศจากกองกำลังอันเป็นของตังเอง ทำให้มีสภาพบังคับอันเด็ดขาด
เมื่อชาติสมาชิกกระทำการอันละเมิดข้อบังคับ
เมื่อเกิดเหตุการณ์ดังกล่าวขึ้นแล้ว โดยเฉพาะความไม่เป็นธรรมในสนธิสัญญาแวร์ซายส์ จึงทำให้อดอล์ฟ ฮิตเลอร์ ผู้นำของเยอรมันในวันนั้นตัดสินใจประกาศยกเลิกผลของสนธิสัญญาฉบับนี้ และยกทัพบุกโจมตีโปแลนด์ เมื่อวันที่ 1 กันยายน ค.ศ. 1939 ทำให้ฝรั่งเศสและอังกฤษรวมทั้งประเทศที่อยู่ในเครือจักรภพประกาศสงครามต่อเยอรมัน ซึ่งถือได้ว่าเหตุการณ์ที่กองทัพเยอรมันโจมตีโปแลนด์เป็นจุดเริ่มต้นของสงครามโลกครั้งที่ 2 แต่กระนั้นก็ยังมีแนวความเห็นที่แตกต่างออกไปว่า สงครามโลกครั้งที่ 2 เกิดขึ้นเมื่อญี่ปุ่นยกกองทัพบุกแมนจูเรียของจีน การเกิดข้อพิพาทระหว่างอังกฤษและอิตาลี เนื่องจากว่าอิตาลียกทัพบุกเอธิโอเปีย หรือการเกิดสงครามกลางเมืองในประเทศสเปน เป็นต้น เหตุต่างๆ เหล่านี้กลายเป็นข้อถกเถียงว่า แท้ที่จริงแล้วสงครามโลกครั้งที่ 2 เริ่มต้นจากเหตุการณ์ใด
 |
| องค์กรสันนิบาต |
เมื่อเกิดเหตุการณ์ดังกล่าวขึ้นแล้ว โดยเฉพาะความไม่เป็นธรรมในสนธิสัญญาแวร์ซายส์ จึงทำให้อดอล์ฟ ฮิตเลอร์ ผู้นำของเยอรมันในวันนั้นตัดสินใจประกาศยกเลิกผลของสนธิสัญญาฉบับนี้ และยกทัพบุกโจมตีโปแลนด์ เมื่อวันที่ 1 กันยายน ค.ศ. 1939 ทำให้ฝรั่งเศสและอังกฤษรวมทั้งประเทศที่อยู่ในเครือจักรภพประกาศสงครามต่อเยอรมัน ซึ่งถือได้ว่าเหตุการณ์ที่กองทัพเยอรมันโจมตีโปแลนด์เป็นจุดเริ่มต้นของสงครามโลกครั้งที่ 2 แต่กระนั้นก็ยังมีแนวความเห็นที่แตกต่างออกไปว่า สงครามโลกครั้งที่ 2 เกิดขึ้นเมื่อญี่ปุ่นยกกองทัพบุกแมนจูเรียของจีน การเกิดข้อพิพาทระหว่างอังกฤษและอิตาลี เนื่องจากว่าอิตาลียกทัพบุกเอธิโอเปีย หรือการเกิดสงครามกลางเมืองในประเทศสเปน เป็นต้น เหตุต่างๆ เหล่านี้กลายเป็นข้อถกเถียงว่า แท้ที่จริงแล้วสงครามโลกครั้งที่ 2 เริ่มต้นจากเหตุการณ์ใด
การที่กองทัพเยอรมันรุกรานโปแลนด์ในวันที่
1 กันยายน ค.ศ. 1939
ทางฝ่ายเยอรมันได้เตรียมการมาเป็นอย่างดี กล่าวคือ ในวันที่ 31 สิงหาคม ค.ศ. 1939
กองทัพเยอรมันได้จัดให้ทหารของตนกลุ่มหนึ่งแต่งกายเป็นทหารโปแลนด์
แล้วทำการบุกโจมตีสถานีวิทยุเยอรมัน เมื่อยึดเป้าหมายที่ต้องการได้แล้ว
ทหารเยอรมันในชุดเครื่องแบบของทหารโปแลนด์ก็ได้เผยแพร่ เสียงผ่านทางวิทยุแห่งนั้น
โดยที่เนื้อความเป็นไปในทางต่อต้านเยอรมัน
เพื่อให้เหตุการณ์นี้เป็นการก่อวินาศกรรม แผนการของฝ่ายเยอรมันที่ดำเนินไปเช่นนี้
ทำให้กองทัพเยอรมันอาศัยเหตุการณ์นี้เป็นสิทธิ์อันชอบธรรมในการเคลื่อนทัพเข้ารุกรานโปแลนด์
ก่อนที่เยอรมันจะรุกรานโปแลนด์
โซเวียตและเยอรมันได้ทำสนธิสัญญา “สนธิสัญญาโมโลตอฟ-ริบเบนทรอฟ" (บางครั้งเรียกสนธิสัญญานาซี-โซเวียต)
ซึ่งมีใจความหลักคือ เยอรมันและโซวัยตจะไม่รุกรานซึ่งกันและกัน
นอกจากนั้นในสนธิสัญญาดังกล่าวก็ยังมีข้อตกลงที่เป็นความลับระหว่างกันด้วย
โดยมีการตกลงจะแบ่งพื้นที่ของยุโรปตะวันออก ดังนั้น เมื่อโปแลนด์พ่ายแพ้แล้ว
เยอรมันและโซเวียตจึงแบ่งประเทศโปแลนด์ออกเป็นส่วนๆ และแผ่ขยายอิทธิพลของตนเข้าไปในดินแดนเหล่านั้น
 |
| สนธิสัญญาโมโลตอฟ-ริบเบนทรอฟ |
แม้ว่าเยอรมันและโซเวียตจะมีความร่วมมือกัน
แต่โชคดีก็เป็นของชาวโลกที่ในเวลาต่อมากองทัพเยอรมันนำทหารบุกโจมตีโซเวียตภายใต้แผนปฏิบัติการ
“บาร์บอรจอสซา” โซเวียตจึงได้เข้าร่วมกับฝ่ายสัมพันธมิตรอย่างเต็มตัว
การรุกรานโปแลนด์โดยกองทัพเยอรมัน
ทำให้ประเทศต่างๆ ในโลกแบ่งออกเป็นสองขั้วอำนาจ คือ
1. ฝ่ายสัมพันธมิตร (Allies) ประกอบไปด้วยอังกฤษและประเทศในกลุ่มเครือจักรภพ ได้แก่
ฝรั่งเศส สหรัฐอเมริกา จีน โซเวียต เป็นต้น
2. ฝ่ายอักษะ (Axis) ประกอบไปด้วยเยอรมัน อิตาลี ญี่ปุ่น ฮังการี โรมาเนีย ไทย เป็นต้น โดยเยอรมัน
อิตาลี ญี่ปุ่น ได้ทำสนธิสัญญา 3 ฝ่าย ต่อกัน
ซึ่งเนื้อหาหลักในสนธิสัญญาก็คือ หากฝ่ายสัมพันธมิตรประกาศสงครามกับประเทศใดใน 3 ประเทศนี้ จะถือว่าเป็นการประกาศสงครามกับทั้ง 3 ชาติ
